FED Nedir?; FED (Merkez Bankaları Sistemi), Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankasıdır ve diğer bir tabir ile Federal Reserve olarak da bilinir: 1913’te Kongre tarafından kurulan, sağlıklı ve istikrarlı bir ulusal ekonomiyi teşvik etmek için birçok farklı enstrüman kullanmaktadır. FED ‘in vermiş olduğu kararlar veya demeçler küresel ekonomiyi en çok etkileyen birim olmaktadır. Kısmi zamanlarda ABD başkanlarıyla ters düşmektedirler. Zira FED ’in vermiş oldukları kararı sorgulayamazlar.
Ayrıca Oku: “Türkiye Borsasındaki Ana Sektörler“
Teknik olarak Federal Rezerv, üç kısımdan oluşan organik bir yapıdır.
Federal Rezerv Yönetim Kurulu: Federal Rezerv Sistemine genel rehberlik sağlayan ve 12 Federal Rezerv Bankasını denetleyen kuruldur.
12 Federal Rezerv Bankası: Her biri Amerika Birleşik Devletleri içindeki belirli bir coğrafi bölgeyi denetlemekten sorumlu olan bankalardır.
Federal Açık Piyasa Komitesi: Ülkenin açık piyasa işlemlerini denetleyen ve faiz oranları ve para arzı hakkında önemli kararlar veren komitedir.
Federal Rezerv Kurulu üyeleri, başkan tarafından atanır, Senato tarafından onaylanır ve Kongre tarafından sorumlu tutulur. Şu anki Yönetim Kurulu Başkanı, Şubat 2018’de yemin ederek göreve başlayan Jerome Powell’dır.
Üyeleri başkan tarafından atanıp Senato tarafından onaylansa da Fed hükümetin bağımsız bir kurumu olarak kabul edilir. Bunun nedeni, ülkenin resmi para politikasına ulaşmak için çalışması gerekmesine rağmen, bu hedeflere ulaşmak için atacağı belirli eylemlerin ne başkan ne de Kongre tarafından onaylanmasına gerek olmamasıdır.
FED’in Görevleri
FED, borç paranın fiyatını belirleyerek dünyanın en büyük ekonomi kurumlarından biridir. Daha düşük oranlar, hane halkı bilançolarının artmasına yardımcı olur ve harcamaları teşvik ederek ekonomik büyümeyi destekler. Bununla birlikte, daha yüksek faiz oranları, yeni yatırımlar veya mallar için talebi durdurarak ABD finansal sisteminden ekstra para çeker.
FED‘İn Faiz Oranlarını Belirlemesi
Merkez Bankaları Sistemi, bankaların (ve yetkisi altındaki diğer finansal kuruluşların) belirli bir miktarda sermayeyi yedekte tutmasını şart koşar. Bir banka zorunlu karşılıklarını karşılamadığında, bu gereksinimleri karşılamak için diğer bankalardan gecelik olarak borç para alabilir. Bankaların bu krediler için birbirlerinden talep ettikleri faiz oranı, federal fon oranıdır.
Fed’in görevlerini yerine getirmesinin ana yollarından biri, çeşitli ekonomik verilere dayalı olarak federal fon oranında ayarlamalar yapmaktır. Fed, öncelikle Amerika Birleşik Devletleri hükümeti tarafından desteklenen menkul kıymetleri alıp satma süreci yoluyla federal fon oranını hedefinde tutar. Ekonomi sağlıklı bir hızda büyüdüğünde, Fed genellikle federal fon hedef oranını yükseltecek ve ülke genelinde faiz oranlarını etkin bir şekilde yükseltecektir.
Fed Enflasyonu Düşürmeye Kararlı
Federal Rezerv, 1994’ten bu yana en büyük faiz artışını onayladı ve ekonomiyi yavaşlatmak ve 40 yılın en yüksek seviyesinde seyreden enflasyonla mücadele etmek için yarışırken, bu yıl oranları on yılların en hızlı temposunda artırmaya devam edeceğinin sinyalini verdi.
Yetkililer, çarşamba günü sona eren iki günlük politika toplantısında, Fed’in gösterge federal fon oranını %1,5 ile %1,75 aralığına çıkaracak olan 0,75 puanlık bir faiz artışı konusunda anlaştılar. Fed’in açıklamasının ardından hisse senetleri yükseldi ve ABD devlet tahvilleri yükseldi.
Yeni projeksiyonlar, toplantıya katılan 18 yetkilinin hepsinin Fed’in bu yıl faizleri en az %3’e yükseltmesini beklediğini ve tüm yetkililerin en az yarısının federal fon oranının bu yıl yaklaşık %3.375’e yükselmesi gerekebileceğini belirtti.
Fed Başkanı Jerome Powell düzenlediği basın toplantısında merkez bankasının resesyon yaratmaya çalışmadığını söyledi. Ancak, ekonominin bir durgunluktan kaçınırken enflasyonu düşürmek için yeterince yavaşladığı sözde “yumuşak iniş” elde etmenin daha zor hale geldiğini söyledi. Bu, ekonomi daha sıkı para politikasını sindirirken bir gerileme risklerinin artabileceğine dair üstü kapalı bir tavizi temsil ediyordu.
Powell, “Son birkaç ayda yaşanan olaylar, yumuşak bir iniş gerçekleştirmenin zorluk derecesini artırdı” dedi. “Artık kontrol etmediğimiz faktörlere bağlı olma ihtimali çok daha büyük. Emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar ve ani artışlar, bu seçeneği elimizden alabilir.”
Birçok akademisyen FED’ in bu konuda yavaş kaldığını daha öncesinde bu kararın alması gerektiğini söylemiştir.
Daha öncesinde FED kriz zamanlarında kritik hamleler yapmıştır. Ekonomiyi canlandırmak ve resesyonun etkileriyle mücadele etmek için Fed’in 2008’de aldığı faiz oranlarını tarihi düşük yüzde 0,25’e indirme kararı etkili olmuştur.
Temmuz 2019’da para politikasının “yeniden ayarlanması” olarak kabul edilen Fed, 2008’den bu yana ilk kez faiz oranlarını yüzde 0,25 oranında düşürdü. Eylül 2019’da yüzde 0,25 oranında bir faiz indirimi daha gördü. Ancak faiz arttırma kararı uzun bir aradan sonra ilk kez yapılmış oldu